کوروش قاضیمراد، هنرمند ایرانی، تعریف جدیدی از خط را با ادغام روش های سنتی و نوآورانه ارائه میدهد.
آثار او ترکیبی منحصر به فرد از تکریم تاریخ و روحیهای نوآورانه را به نمایش میگذارند…
این مصاحبه ترجمه درج شده در سایت Global Voices که توسط امید معماریان تهیه شده. شما میتوانید با کلیک کردن روی لینک اصل متن را مطالعه کنید
کوروش قاضی مراد 55 ساله، از هنرمندان پیشتاز هنر معاصر ایران است که به دلیل رویکرد منحصر به فردش در آمیختن هنر خوشنویسی سنتی با جلوههای هنری مدرن، هنرمندی شناخته شده محسوب میشود.
او که دانش آموختهی رشتهی صنایع چوب و کاغذ و دارای مدرک انجمن خوشنویسان ایران است چندین دهه از فعالیتهای خود را صرف ادغام روشهای ]سنتی[ ثابت با فرمهای نوآورانه کرده است.
آثار او ترکیبی منحصر به فرد از تکریم تاریخ و روحیهای نوآورانه را به نمایش میگذارند، چرا که او ماهرانه سبکهای کلاسیک را با فرمهای معاصر ترکیب میکند. بهویژه از طریق توسعهی سبک خوشنویسی «سریر». بیش از 25 سال است که او به عنوان یک مربی با تجربه به انتقال دانش و مهارت خود و تدریس خوشنویسی و تایپوگرافی در موسسات معتبر پرداخته و نسل جدیدی از هنرمندان را پرورش داده است.
تعهد به طراحی گرافیک و مدیریت پروژههای هنری مواردی هستند که مسیر حرفهای قاضی مراد را متمایز میکنند. فعالیتهای او تاثیرات مهمی در روزنامههای کثیرالانتشار و همچنین برگزاری نمایشگاه برای هنرمندان برجستهی ایرانی داشته است. تأثیر هنری او از مرزهای ملی فراتر رفته و آثار برجستهای از وی در مجموعههای عمومی معتبر، مانند Museum Funf Kontinente in Munich در مونیخ آلمان، به نمایش درآمده است. او بهعنوان عضو هیئت مدیرهی انجمن طراحان گرافیک ایران و داور مسابقات روزنامهنگاری، همواره از اصالت و طراحی در آثار هنری حمایت کرده و در جهت ارتقای استانداردهای هنرهای تجسمی در داخل و خارج از ایران گام برداشته است.
قاضی مراد در مصاحبهای با Global Voices، از فلسفه هنری خود میگوید و به بررسی موضوعاتی همچون هویت فرهنگی و تجربه حسی حروف در آثارش میپردازد. او همچنین دربارهی تکنیکهای نوآورانهاش در استفاده از قلم و مرکب و احساس عمیقی که به مخاطب انتقال میدهد صحبت میکند.
آثار شما ترکیبی خاص از خوشنویسی سنتی و فرمهای انتزاعی است. سبک هنری خود را چگونه تعریف میکنید و چه چیزی آن را از خوشنویسی سنتی متمایز میکند؟
سبک من ترکیبی از خوشنویسی سنتی و فرمهای انتزاعی مدرن است که به من این امکان را میدهد تا ماهیت هنر کلاسیک را از منظر معاصر نشان دهم. خوشنویسی سنتی پایه و اساس کار من است، در حالی که فرمهای انتزاعی و آزاد به خطوط روحی تازه میبخشند. این رویکرد چیزی بیشتر از نوشتن صرف است و به یک تجربهی حسی و معنوی تبدیل میشود که در آن حرکت و خط ، انرژی را به تصویر میکشند.
در واقع در این سبک، خط از معنای اولیه خود جدا شده و به ابزاری برای انتقال احساسات و مفاهیم عمیقتر تبدیل میشود. هدف من در عین این که اصالت هنر خوشنویسی را حفظ کنم این است که اثرم ذهن مخاطب را به چالش بکشد و او را دعوت کند تا فراتر از معانی سطحی خطوط بیندیشد.
چه مضامین و مفاهیمی را در آثار خود دنبال میکنید و امیدوارید مخاطبان چه چیزی را از دیدن آثار تجربه کنند؟
در آثارم بر دو بخش کلاسیک و حسی تمرکز دارم. در بخش کلاسیک که شامل سبک سریر من است، طرز نوشتن حروف متفاوت از زاویه ی معمول نوشتنشان در خوشنویسی سنتی است. این بخش بر مضامین فرهنگی و مفاهیم عمیقی مانند اصالت، هویت و ارزشهای انسانی مرتبط با گذشته تأکید دارد. بخش حسی بر انرژی، حس حروف و اثر متقابل فضاهای مثبت و منفی بر هم تمرکز دارد. هدفم این است که از طریق این فرمهای انتزاعی ماهیت پایدار فرهنگ را به تصویر بکشم. امیدوارم مخاطب با عمق محتوای آثارم ارتباط بگیرد، تفسیرهای شخصی خود را کشف کند، به پیوند میان گذشته و حال بیندیشد و در نهایت با آثار من ارتباطی شخصی را شکل دهد.
شما روشی نوین در استفاده از قلم و مرکب ابداع کردهاید که از مرز زبان فراتر رفته است و احساسات و هارمونی را منتقل میکند. واکنش جامعه هنری در داخل و خارج از ایران به این روش چه بوده است؟
روش نوآورانه من در استفاده از قلم کولاپن بازخوردهای متنوع و عمدتاً مثبتی را در جامعه هنری داخل و خارج از ایران به همراه داشته است. هنرمندان و منتقدان این روش را بهعنوان مسیری تازه و منحصر به فرد در خوشنویسی مدرن تحسین کردهاند. در سطح بینالمللی هم این روش که ترکیبی از عناصر سنتی و فرمهای انتزاعی است با استقبال خوبی مواجه شده است. مخاطبان خارج از ایران احساس متفاوتی را با دیدن آثار من تجربه می کنند و زبان فرهنگی مشترکی را در میان خطوط و حرکات شناسایی میکنند. این استقبال نشان میدهد که هنر، بهویژه هنر خوشنویسی، میتواند پلی بین فرهنگها ایجاد کند و احساسات را بدون نیاز به ترجمه منتقل کند.
تهران جامعه هنری غنی و پویایی دارد. پس از نمایشگاه اخیرتان در ماه نوامبر، وضعیت فعلی هنر در ایران را چگونه میبینید؟
جامعه هنری تهران پویایی خاصی دارد که با وجود محدودیتهای مختلف تکامل یافته و توانسته است به علاقهمندان هنر ترکیبی از سنت و مدرنیته را ارائه دهد. هنگامی که آثار هنرمندان جوان را مشاهده میکنم یک انرژی پر جنب و جوش را در آثارشان میبینم؛ آن ها با وجود چالشها بهطور خلاقانهای در مسیر هنری خود پیش میروند و در داخل و خارج از کشور میدرخشند. در تهران گرایش زیادی به خلق آثاری با پیامهای اجتماعی و فرهنگی وجود دارد. هنرمندان جوان ایرانی در عین حال که ارتباط خود را با ریشههای فرهنگیشان حفظ میکنند از ابزارهای جدید و شیوههای نوین در خلق آثارشان استفاده می کنند. این تعامل میان گذشته و آینده صحنه هنری منحصر به فردی را در ایران ایجاد میکند و موجب میشود تا صدای آن در سطح جهانی طنینانداز شود.
با توجه به محبوبیت خوشنویسی در خاورمیانه بهویژه در کشورهای عربی، آثار شما در این منطقه چه جایگاهی پیدا کرده است؟
آثار من که ترکیبی از خوشنویسی سنتی و مدرن هستند در منطقه مورد استقبال قرار گرفتهاند. بسیاری از علاقهمندان که آثار مرا در نمایشگاهها و رویدادهای خاورمیانه مشاهده می کنند رویکرد من را نوآورانه میدانند از این جهت که هم اصالت خوشنویسی در آن حفظ شده است و هم همزمان نمادی از تحول در این هنر محسوب میشود. این بازخورد مثبت از سوی کشورهای عربی نشاندهندهی تمایل هنرمندان و مخاطبان به تجربهی هنر خوشنویسی به شیوههای نوین و استفاده از آن بهعنوان ابزاری برای بیان احساسات پیچیده است. چنین استقبالی، تبادل فرهنگی و گفتگوی هنری را که از مرزهای زبانی فراتر میرود و روح فرهنگی مشترک میان ایران و جهان عرب را به نمایش میگذارد.
بهعنوان یک طراح گرافیک برجسته در ایران، پیشینه شما در طراحی گرافیک چگونه بر خوشنویسی و هنرتان تأثیر گذاشته است؟
طراحی گرافیک تأثیر بسزایی بر خوشنویسی و هنر من داشته و موجب شده است که من در سازماندهی عناصر بصری دیدی ساختاری داشته باشم که در خوشنویسی سنتی کمتر رایج است. چنین تجربهای این امکان را به من داده تا آثار خوشنویسیام را با تمرکز بر ترکیببندی و استفاده مؤثر از فضا طراحی و در نتیجه تأثیر پیام را تقویت کنم. همچنین طراحی گرافیک مرا با مفاهیمی مانند رنگ، کنتراست و هارمونی آشنا کرده که آنها را بهطور خلاقانه در آثارم به کار میبرم. ادغام این ها موجب شده تا بتوانم هنرم را فراتر از فرمهای کلاسیک ارتقا دهم و ارتباطی عمیقتر و ماندگارتر با مخاطبان برقرار کنم.
مسیر فعالیت شما در هنر خوشنویسی چندین دهه را در بر میگیرد. آیندهی این هنر را بهویژه در ارتباط با هنر معاصر و فناوری چگونه میبینید؟
پس از چهار دهه فعالیت در خوشنویسی معتقدم که آیندهی این هنر در همگرایی بیشتر آن با هنر معاصر و همین طور فناوری نهفته است. هنر خوشنویسی که ریشه در فرهنگ و تاریخ دارد اکنون میتواند از فناوریهای نوین و ابزارهای دیجیتال بهویژه هوش مصنوعی برای خلق آثار نوآورانه بهره ببرد. این ادغام به هنرمندان نوظهور این امکان را میدهد که خوشنویسی را در آثارشان به شیوههای تازهای ارائه بدهند و با مخاطبان ارتباطی تعاملی برقرار کنند. علاوه بر این، این همگرایی تضمینی است که خوشنویسی، هنری زنده و در حال تحول باقی بماند و همچنان برای نسلهای جدید و مخاطبان جهانی جذابیت داشته باشد. من آیندهی خوشنویسی را ترکیبی از سنت و مدرنیته میبینم که از فناوریهای نوظهور برای خلق بیانهای خلاقانهی جدید استفاده میکند. این رویکرد میتواند جان تازهای به این هنر ببخشد و آن را در قالب فرمی محبوب و نوآورانه در سطح جهانی مطرح کند.
دیدگاهتان را بنویسید